Jaskra jest groźną chorobą, z jednej strony z uwagi na konsekwencje, do jakich może prowadzić, ze ślepotą włącznie, a z drugiej strony na jej podstępny, często niezauważalny przebieg. Nie ma jednego, charakterystycznego zestawu objawów, który pozwoliłby chorym z pewnością stwierdzić, że cierpią na jaskrę i skłonić ich do udania się do okulisty, dlatego tak ważne jest uczulenie na drobne, dyskretne symptomy, które mogą sugerować wystąpienie jaskry. Aby jednak możliwe było ich zauważenie, trzeba najpierw wiedzieć, czego szukać.
Jak rozpoznać chorobę w stadium bezobjawowym?
Znakomita większość przypadków jaskry przebiega przez długi czas w sposób całkowicie bezobjawowy. Ponieważ skutki takiej niezauważonej i nieleczonej choroby są nieodwracalne, wskutek jaskrowego uszkodzenia nerwu wzrokowego, zaleca się każdemu kto skończył 40 rok życia poddawanie się regularnym badaniom profilaktycznym w kierunku jaskry raz na dwa lata. Dodatkowo, jeśli występują u kogoś inne czynniki ryzyka tej choroby, jak na przykład dodatni wywiad rodzinny, wady wzroku pod postacią krótkowzroczności lub nadwzroczności, nadciśnienie tętnicze, niskie ciśnienie tętnicze, cukrzyca, czy stosowanie glikokotykosteroidów, trzeba się badać co roku. Jak już wspomniano, uszkodzenie nerwu wzrokowego, wywołane przez jaskrę jest nieodwracalne, więc jeśli u pacjenta pojawią się objawy choroby, wdrożenie leczenia na tym etapie zapobiegnie pogorszaniu się stanu, ale nie cofnie już zaistniałych zmian. Pełne badanie przesiewowe obejmuje: pomiar ciśnienia w gałce ocznej, badanie dna oka (oftalmoskopię) oraz badanie pola widzenia i tylko taki zestaw badań może być uznany za narzędzie przesiewowego wykrywania jaskry.
Na jakie objawy jaskry zwracać uwagę?
Czasami w przebiegu jaskry pojawiają się dyskretne objawy, których większość osób nie łączy z tą chorobą. Są to bowiem albo mało uciążliwe symptomy, albo na tyle niecharakterystyczne, że szukamy dla nich innych wyjaśnień, często takich, które nie zakładają wizyty u lekarza. A warto pamiętać, że wczesne wykrycie jaskry może wręcz uratować nasz wzrok.
Jednym z takich objawów jaskry są nawracające bóle głowy i bóle gałek ocznych. Oczywiście przyczyn takiego stanu może być wiele, ale warto w przypadku ich wystąpienia rozpocząć diagnostykę w kierunku jaskry, gdyż nie tak rzadko okazują się objawem alarmowym tej właśnie choroby. Druga grupa objawów sugerujących jaskrę to ubytki w polu widzenia. Zazwyczaj jednak nie są to wyraźne, czarne plamy w obrazie, który postrzegamy, ale tzw. ubytki obwodowe, które dużo ciężej samemu zauważyć. Całe pole widzenia jest bowiem zupełnie wyraźne, a jedynie zawężone po bokach, od dołu lub od góry. Dostrzeżenie takiego stanu nie jest oczywiste, a tym, co może nas naprowadzić na właściwy tor są objawy pośrednie: potykanie o progi, schody, przypadkowe strącanie różnych przedmiotów, czy nie zauważanie nadjeżdżających z boku pojazdów.
Na czym polega jaskra?
Współcześnie za istotę jaskry uważa się charakterystyczne uszkodzenie nerwu wzrokowego, które doprowadza do wystąpienia ubytków w polu widzenia, a wraz z upływem czasu do całkowitej ślepoty. Przez długi czas uważano, że jaskra równoznaczna jest ze wzrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego, jednak okazało się, że do takiego samego uszkodzenia nerwu wzrokowego dochodzi również przy prawidłowych wartościach tego ciśnienia. Jaskra nie jest więc jednolitą jednostką chorobową, ale może przebiegać w różnych mechanizmach, prowadząc ostatecznie do takich samych konsekwencji. Uważa się, że u podstaw rozwoju jaskry leżą zaburzenia gospodarki tzw. cieczy wodnistej w oku, a więc substancji produkowanej przez ciało rzęskowe, opływającej struktury oka i odżywiającej je. Nadmiar takiej cieczy odprowadzany jest przez tzw. kąt przesączania, będący przestrzenią pomiędzy rogówką, a tęczówką, w którym znajduje się siateczka beleczkowania, filtrująca ciecz i przekazująca ją dalej kanałem Schlemma do układu żylnego organizmu człowieka. To właśnie zaburzenia kąta przesączania i odpływu cieczy wodnistej stają się przyczyną rozwoju jaskry. Niekiedy dochodzi do zamykania kąta przesączania poprzez zmniejszenie kąta pomiędzy rogówką, a tęczówką, innym razem przytykają się struktury odpowiedzialne za filtrację i odprowadzanie płynu z oka. Z tego też powodu klasyfikuje się typy jaskry, jako jaskrę otwartego kąta, zamykającego się kąta oraz nagłe zamknięcie się kąta przesączania.
Leczenie jaskry
Leczenie jaskry opiera się na farmakologicznym (pod postacią kropli do oczu) lub zabiegowym zmniejszaniu ciśnienia wewnątrzgałkowego. Metody zabiegowe, w zależności od typu jaskry, polegają na udrożnieniu kąta przesączania, wytworzeniu innej drogi odpływu cieczy wodnistej lub zniszczeniu struktur produkujących ciecz wodnistą. Coraz większą popularność zyskuje tutaj chirurgia małoinwazyjna z użyciem lasera. Skoro więc istnieje skuteczne leczenie jaskry, warto wcześnie wykrywać tę chorobę i zapobiegać jej niebezpiecznym następstwom.
No comments so far.
Be first to leave comment below.